Một gia đình ở Bangkok (Thái Lan) đang xem chiếc xe điện của hãng BYD (Trung Quốc) sản xuất - Ảnh: REUTERS
Bầu cử Mỹ chi phối chính sách kinh tế
Bối cảnh chính trị là động lực để ông Biden đẩy nhanh các chính sách bảo hộ. Ông Trump - đối thủ trực tiếp của ông Biden - khẳng định sẽ cân nhắc áp mức thuế ít nhất là 60% với mọi hàng hóa Trung Quốc nếu đắc cử.
Trong bối cảnh các doanh nghiệp Mỹ cực kỳ ngán ngẩm việc phải cạnh tranh với hàng nhập khẩu giá rẻ Trung Quốc, phát biểu của ông Trump không khác gì cơn mưa đầu mùa. Nếu không thể chứng minh bản thân cũng sẵn sàng mạnh tay với hàng hóa Trung Quốc như ông Trump, ông Biden rất có thể sẽ mất sự ủng hộ từ nhiều doanh nghiệp sản xuất trong nước.
Do đó hồi tháng 4, khi đến bang Pennsylvania, ông Biden đã khẳng định sẽ tăng mạnh thuế nhập khẩu thép Trung Quốc "nhằm bảo vệ người lao động Mỹ và đảm bảo cạnh tranh công bằng".
Trang tin Yahoo News dẫn hãng tin nước ngoài đưa tin động thái trên của chính quyền Tổng thống Biden diễn ra trong bối cảnh ông đang nỗ lực để giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11. Tổng thống Biden đã thực hiện một cách tiếp cận cứng rắn với Trung Quốc, theo đó sẽ duy trì mức thuế hiện có đối với nhiều hàng hóa Trung Quốc do cựu Tổng thống Donald Trump, đối thủ từ đảng Cộng hòa, đặt ra.
Tuy nhiên, tác động của mức thuế mới đối với các ngành công nghiệp Trung Quốc dự kiến sẽ ở mức hạn chế.
Đầu tiên là do Trung Quốc xuất khẩu xe điện (EV) sang Mỹ rất ít. Theo dữ liệu từ Hiệp hội Xe Trung Quốc, trong quý đầu tiên năm 2024, Geely là hãng ô tô Trung Quốc duy nhất xuất khẩu sang Mỹ với 2.217 xe.
Thứ hai, mức thuế quan mới cũng chưa phải là mối đe doạ đối với ngành công nghiệp năng lượng Mặt Trời của Trung Quốc. Thị trường này rất nhỏ đối với Trung Quốc và hàng xuất khẩu của nước này sang Mỹ cũng đã phải chịu thuế trong hơn một thập kỷ. Các mức thuế bổ sung gần đây cũng được áp dụng đối với một số nhà sản xuất tấm pin Mặt Trờicủa Trung Quốc hoàn thiện tấm pin ở Đông Nam Á.
Theo Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế - một tổ chức tư vấn ở Washington, hơn 80% hoạt động sản xuất tấm pin Mặt Trời hiện diễn ra ở Trung Quốc và chi phí sản xuất tấm pin ở Trung Quốc rẻ hơn 60% so với ở Mỹ.
Năm ngoái, Trung Quốc đã xuất khẩu 3,35 triệu USD pin Mặt Trời sang Mỹ, song con số này chiếm chưa đến 0,1% tổng kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc. Các chuyến hàng xuất khẩu tấm pin Mặt Trời đã hoàn thiện sang Mỹ đứng ở mức 13,15 triệu USD vào năm 2023, chỉ bằng 0,03% tổng kim ngạch xuất khẩu pin Mặt Trời của Trung Quốc.
Ngoài xe điện và pin Mặt Trời, các nguồn cung cấp y tế do Trung Quốc sản xuất như ống tiêm và thiết bị bảo hộ cá nhân cũng phải đối mặt với mức thuế bổ sung của Mỹ. Theo dữ liệu của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), Trung Quốc đã xuất khẩu 30,9 tỷ USD hàng hóa y tế sang Mỹ vào năm 2022, chiếm khoảng 1/5 tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa y tế của Trung Quốc. Các nguồn tin cho biết mức thuế dự kiến là một phần trong chiến lược rộng lớn hơn của chính quyền Tổng thống Biden nhằm bảo vệ Mỹ trước tình trạng thiếu nguồn cung trong thời kỳ đại dịch khiến các bệnh viện phải tranh giành tìm thiết bị quan trọng.
Hồi tháng 4, Tổng thống Biden cũng kêu gọi tăng gấp ba mức thuế của Mỹ đối với các sản phẩm kim loại của Trung Quốc. Một quan chức Mỹ cho biết mức thuế này sẽ áp dụng cho các sản phẩm thép và nhôm trị giá hơn 1 tỷ USD.
